بررسی آثار تغییر حد نوسان قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران

حد نوسان قیمت سهام نوعی متوقف کننده خودکار است که در بازارهای معاملات آتی و بعضی از بورس های اوراق بهادار در بازارهای نوظهور استفاده می شود و دلایل اصلی بکارگیری آن جلوگیری از نوسانات بیش از حد قیمت، جلوگیری از دستکاری قیمت، ممانعت از بروز بحران های مالی و حفظ بازار عنوان شده است. اکثر بورسهای دنیا که از مکانیزم حد نوسان قیمت استفاده می کنند در مقاطع مختلف زمانی دامنه نوسان قیمت را تغییر داده اند که این تغییرات با دلایل مشخصی نیز همراه بوده است. بر اساس پژوهش ها و مطالعات تجربی صورت گرفته، شناسایی سطح مطلوب و بهینه دامنه نوسان قیمت سهام ممکن نمی باشد اما بر اساس نتایج بدست آمده عموما بورسهای کوچکتر، حد نوسان کوچکتری نیز استفاده می کنند که دلیل آن عدم وجود سیستم مدیریت ریسک مناسب در آن بازارها و عدم نقد شوندگی مناسب آنها می باشد و بورسهای بزرگتر و توسعه یافته تر، حد نوسان بزرگتری را بکار می گیرند که از دلایل آن وجود بازارساز، ثبات بیشتر، افزایش سطح تحلیلگری مالی و شفافیت اطلاعاتی می باشد. همچنین در کشورهایی که آشفتگی و عدم ثبات بیشتر است، کیفیت اطلاع رسانی پایین می باشد و دستکاری قیمت نیز وجود دارد معمولا حد نوسان کمتری استفاده می شود. ذکر این نکته ضروری است که بزرگترین دامنه نوسان قیمت در بین بورسهای دنیا مربوط به بورس کشور ژاپن(60%) و کوچکترین دامنه نوسان نیز مربوط به بورس کشور ایران(3%) می باشد و اکثر کشورها نیز از دامنه نوسان قیمت 5%، 10% و 15% استفاده می کنند. در این پژوهش به بررسی آثار تغییر حد نوسان قیمت سهام از 2درصد به 3 درصد بر روی بعضی از متغیر های موثر در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که تغییر حد نوسان قیمت سهام از 2 درصد به 3 درصد در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی مورد بررسی تاثیر معنی داری بر نوسان بازار، بازدهی بازار و تعداد دفعات معامله نداشته است اما با اندازه معاملات بازار و سرعت گردش سهام رابطه معنی داری داشته است، بطوری که افزایش حد نوسان قیمت سهام باعث افزایش اندازه معاملات و کاهش سرعت گردش سهام یا کاهش نقدشوندگی بازار شده است. یعنی نتایج پژوهش حاکی از آن است که افزایش یک درصدی حد نوسان قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر بسزایی بر متغیرهای اصلی بازار نداشته است.